Θεατροπαιδαγωγικό Πρόγραμμα - Παράσταση "349΄ ακόμα..."
("Δεν φοβάμαι... έχω φίλους, εσύ;")
("Δεν φοβάμαι... έχω φίλους, εσύ;")
Τι είναι το πρόγραμμα «349΄ ακόμα…»
Το έργο «349’ ακόμα…» είναι ένα ολοκληρωμένο Θεατροπαιδαγωγικό Πρόγραμμα για σχολεία που περιλαμβάνει παράσταση και δραστηριότητες πριν και μετά την παράσταση. Τόσο η παράσταση, όσο και οι δραστηριότητες που προηγούνται και ακολουθούν, αξιοποιούν τεχνικές του θεάτρου φόρουμ και του εκπαιδευτικού δράματος.
Η όλη παρέμβαση, παράσταση και δραστηριότητες, υλοποιείται από ομάδα τεσσάρων (4) θεατροπαιδαγωγών και ενός (1) εμψυχωτή-σκηνοθέτη στο χώρο του σχολείου και διαρκεί περίπου τρεις (3) ώρες.
Το πρόγραμμα έχει πιλοτικά εφαρμοσθεί σε μαθητές Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου σε συνεργασία με τα Τμήματα Αγωγής Υγείας Α/βαθμιας και Β/βαθμιας Εκ/σης Αχαΐας και άλλους φορείς σε εκπαιδευτικούς, σε φοιτητές του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Παν/μίου Πατρών και σε γονείς.
Η όλη παρέμβαση, παράσταση και δραστηριότητες, υλοποιείται από ομάδα τεσσάρων (4) θεατροπαιδαγωγών και ενός (1) εμψυχωτή-σκηνοθέτη στο χώρο του σχολείου και διαρκεί περίπου τρεις (3) ώρες.
Το πρόγραμμα έχει πιλοτικά εφαρμοσθεί σε μαθητές Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου σε συνεργασία με τα Τμήματα Αγωγής Υγείας Α/βαθμιας και Β/βαθμιας Εκ/σης Αχαΐας και άλλους φορείς σε εκπαιδευτικούς, σε φοιτητές του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Παν/μίου Πατρών και σε γονείς.
Σκοπός
Η παράσταση θεάτρου φόρουμ σχετίζεται με τη ενδοσχολική βία και έχει ως στόχο, μέσα από τη δυνατότητα της ενεργητικής συμμετοχής των θεατών, που παρέχει το συγκεκριμένο είδος θεάτρου, να προτείνει εναλλακτικές στρατηγικές αντιμετώπισης του φαινομένου. Η επιδίωξη είναι μέσω της συγκεκριμένης παρουσίασης να αναδειχτούν οι διαστάσεις του προβλήματος της σχολικής βίας σε εκπαιδευτικούς και μαθητές και να προταθεί ένας εναλλακτικός τρόπος διαχείρισής του. Οι συμμετέχοντες λειτουργώντας με ‘ενσυναίσθητη κατανόηση’ οικειοποιούνται την κατάσταση του θύματος και προτείνουν έμπρακτα στρατηγικές που θα μπορούσαν να το οδηγήσουν σε αποτελεσματικότερο χειρισμό της.
Στόχος της ομάδας μέσω της συγκεκριμένης παρέμβασης είναι να αναδειχτούν οι διαστάσεις του προβλήματος τόσο στους εκπαιδευτικούς όσο και στους ίδιους τους μαθητές. Οι συμμετέχοντες λειτουργώντας με ενσυναίσθηση κατανοούν την κατάσταση του θύματος και προτείνουν έμπρακτα στρατηγικές που θα μπορούσαν να το οδηγήσουν σε αποτελεσματικότερο χειρισμό της, ώστε συστημικά να επηρεαστεί θετικά και η συμπεριφορά των θυτών. Παράλληλα, σημαντική είναι η ευαισθητοποίηση των μαθητών-παρατηρητών, ώστε από τη μια πλευρά να αποβάλουν την παθητική τους στάση και να στηρίξουν - ενδυναμώσουν τους συμμαθητές τους, που αποτελούν θύματα της σχολικής βίας, προκειμένου να αποκτήσουν αυτοεκτίμηση, να τροποποιήσουν τους χειρισμούς τους και σταδιακά να βρουν διέξοδο στο πρόβλημά τους και από την άλλη με το διαμεσολαβητικό τους ρόλο να εξωραΐσουν την επιθετική συμπεριφορά εκείνων που λειτουργούν ως θύτες. Γίνονται έτσι συμμέτοχοι στο κοινά και συμβάλλουν ενεργητικά στην αρμονική λειτουργία της ομάδας, όπου θύτες και θύματα συμβιώνουν αναπτύσσοντας υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις. Ο σταδιακός μετασχηματισμός των στάσεων και συμπεριφορών και όχι μόνο η παροδική επίλυση μιας συγκεκριμένης προβληματικής κατάστασης είναι ο απώτερος στόχος της εναλλακτικής αυτής βιωματικής προσέγγισης, αφού στα πλαίσια του πολύπλοκου πλέγματος των διαπροσωπικών σχέσεων των μελών μιας ομάδας οι ρόλοι - θύτης, θύμα, παρατηρητής - δεν είναι σταθεροί, αλλά μεταβάλλονται ανάλογα με τη σχεσιοδυναμική της ομάδας και τις συγκεκριμένες κάθε φορά συνθήκες.
Στόχος της ομάδας μέσω της συγκεκριμένης παρέμβασης είναι να αναδειχτούν οι διαστάσεις του προβλήματος τόσο στους εκπαιδευτικούς όσο και στους ίδιους τους μαθητές. Οι συμμετέχοντες λειτουργώντας με ενσυναίσθηση κατανοούν την κατάσταση του θύματος και προτείνουν έμπρακτα στρατηγικές που θα μπορούσαν να το οδηγήσουν σε αποτελεσματικότερο χειρισμό της, ώστε συστημικά να επηρεαστεί θετικά και η συμπεριφορά των θυτών. Παράλληλα, σημαντική είναι η ευαισθητοποίηση των μαθητών-παρατηρητών, ώστε από τη μια πλευρά να αποβάλουν την παθητική τους στάση και να στηρίξουν - ενδυναμώσουν τους συμμαθητές τους, που αποτελούν θύματα της σχολικής βίας, προκειμένου να αποκτήσουν αυτοεκτίμηση, να τροποποιήσουν τους χειρισμούς τους και σταδιακά να βρουν διέξοδο στο πρόβλημά τους και από την άλλη με το διαμεσολαβητικό τους ρόλο να εξωραΐσουν την επιθετική συμπεριφορά εκείνων που λειτουργούν ως θύτες. Γίνονται έτσι συμμέτοχοι στο κοινά και συμβάλλουν ενεργητικά στην αρμονική λειτουργία της ομάδας, όπου θύτες και θύματα συμβιώνουν αναπτύσσοντας υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις. Ο σταδιακός μετασχηματισμός των στάσεων και συμπεριφορών και όχι μόνο η παροδική επίλυση μιας συγκεκριμένης προβληματικής κατάστασης είναι ο απώτερος στόχος της εναλλακτικής αυτής βιωματικής προσέγγισης, αφού στα πλαίσια του πολύπλοκου πλέγματος των διαπροσωπικών σχέσεων των μελών μιας ομάδας οι ρόλοι - θύτης, θύμα, παρατηρητής - δεν είναι σταθεροί, αλλά μεταβάλλονται ανάλογα με τη σχεσιοδυναμική της ομάδας και τις συγκεκριμένες κάθε φορά συνθήκες.
Το έργο «349’ ακόμα…»
Στο έργο «349’ ακόμα…» κεντρικό πρόσωπο είναι ένας ευαίσθητος και μοναχικός μαθητής της ΣΤ΄ τάξης, ο Μαρίνος. Του αρέσει να ζωγραφίζει, αλλά δεν τα καταφέρνει όμως το ίδιο καλά και στο ποδόσφαιρο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να γίνει στόχος από μια ομάδα συμμαθητών του, με αρχηγό τον Γρηγόρη, οι οποίοι τον κοροϊδεύουν, τον εκφοβίζουν και τον χτυπούν. Ο Μαρίνος επιχειρεί να ζητήσει βοήθεια από τη δασκάλα του, αλλά διστάζει να αποκαλύψει όλα τα περιστατικά που του συμβαίνουν. H δασκάλα του δεν αντιλαμβάνεται τις διαστάσεις του προβλήματος και του δίνει κάποιες γενικές συμβουλές. Ένας συμμαθητής του που παρατηρεί την κατάσταση προσπαθεί να τον προσεγγίσει, αλλά ο Μαρίνος από φόβο δε δέχεται τη βοήθειά του και παραμένει απομονωμένος. Παράλληλα, συχνά αρνείται να πάει στο σχολείο προφασιζόμενος αδιαθεσία, γεγονός που ερμηνεύεται ως τεμπελιά από την πολυάσχολη μητέρα του. Αδυνατώντας να χειριστεί αποτελεσματικά την κατάσταση και να ξεφύγει από το αδιέξοδο, στο τέλος της παράστασης, κάνει δραματική έκκληση στο κοινό να τον βοηθήσει. Αυτή είναι και η αφορμή για να συμμετέχουν οι ενεργοποιημένοι από την παράσταση θεατές στη δράση, κατά την επανάληψη των σκηνών, προκειμένου, παίζοντας το ρόλο του Μαρίνου, να προτείνουν με την παρέμβασή τους νέες στρατηγικές που θα μπορούσαν να μεταβάλλουν την κατάσταση.
Η αποτελεσματικότητα των τεχνικών του θεάτρου Φόρουμ έγκειται στη δυνατότητα που έχουν οι θεατές να δοκιμάσουν τις στρατηγικές τους στην πράξη αλληλοεπιδρώντας με τα πρόσωπα της ιστορίας. Με τον τρόπο αυτό και τη συζήτηση που ακολουθεί με το κοινό οι επιλογές που έχει το παιδί θύμα για να χειριστεί πιο αποτελεσματικά την κατάσταση μπορούν να αξιολογηθούν σε ένα πρώτο επίπεδο. Οι τεχνικές αυτές δεν αποσκοπούν στο να δώσουν έτοιμες λύσεις - συνταγές σε ένα τόσο σύνθετο πρόβλημα, αλλά να προτείνουν στους μαθητές εναλλακτικούς τρόπους χειρισμού διαφυγής από το αδιέξοδο που θα τους είναι χρήσιμες σε ανάλογες περιπτώσεις.
Η αποτελεσματικότητα των τεχνικών του θεάτρου Φόρουμ έγκειται στη δυνατότητα που έχουν οι θεατές να δοκιμάσουν τις στρατηγικές τους στην πράξη αλληλοεπιδρώντας με τα πρόσωπα της ιστορίας. Με τον τρόπο αυτό και τη συζήτηση που ακολουθεί με το κοινό οι επιλογές που έχει το παιδί θύμα για να χειριστεί πιο αποτελεσματικά την κατάσταση μπορούν να αξιολογηθούν σε ένα πρώτο επίπεδο. Οι τεχνικές αυτές δεν αποσκοπούν στο να δώσουν έτοιμες λύσεις - συνταγές σε ένα τόσο σύνθετο πρόβλημα, αλλά να προτείνουν στους μαθητές εναλλακτικούς τρόπους χειρισμού διαφυγής από το αδιέξοδο που θα τους είναι χρήσιμες σε ανάλογες περιπτώσεις.
Η μεθοδολογία του «Θεάτρου Φόρουμ» (συνοπτικά)
Η Θεατροπαιδαγωγική Ομάδα (Θ.Ο) αποτελούμενη από ηθοποιούς-παιδαγωγούς και έναν εμψυχωτή-διαμεσολαβητή παρουσιάζει στους θεατές μια σύντομη παράσταση με προσχεδιασμένες σκηνές, σε σχέση με ένα κοινωνικό πρόβλημα, στις οποίες ένας από τους πρωταγωνιστές υφίσταται καταπίεση (Καταπιεζόμενος) από ένα ή περισσότερα άτομα (Καταπιεστές). Οι σκηνές έχουν στόχο να προβάλλουν σπονδυλωτά τις αιτίες και τις συμπεριφορές που οδηγούν τον Καταπιεζόμενο σε αδιέξοδο καθώς, παρά την επιθυμία του, αδυνατεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τους Καταπιεστές του. Παράλληλα, επιδιώκεται η αφύπνιση των θεατών, ώστε να κινητοποιηθούν και, στην επόμενη φάση, να προτείνουν με ενεργητικό τρόπο εναλλακτικές στρατηγικές διαχείρισης της κατάστασης.
Μετά την ολοκλήρωση της παράστασης, οι θεατές έχουν την ευκαιρία να κάνουν ερωτήσεις στους ηθοποιούς-χαρακτήρες, εντός ρόλου, χρησιμοποιώντας την τεχνική της ανακριτικής καρέκλας, προκειμένου να κατανοήσουν τις αιτίες και τις καταστάσεις που τους οδηγούν στην εκδήλωση των συγκεκριμένων συμπεριφορών.
Ακολουθεί η συνεχής επανάληψη επιλεγμένων σκηνών κατά την οποία αξιοποιείται η τεχνική του Θεάτρου Φόρουμ. Οι θεατές, στο σημείο που θεωρούν πως ο Καταπιεζόμενος δε χειρίζεται αποτελεσματικά την κατάσταση, μπορούν να διακόψουν την εξέλιξη της συγκεκριμένης σκηνής φωνάζοντας «στοπ» και να τον αντικαταστήσουν στο ρόλο του. Καθώς οι θεατές μετατρέπονται σε ηθοποιούς-χαρακτήρες, με τους δικούς τους χειρισμούς (συμπεριφορές, επιχειρήματα) διαφοροποιούν την εξέλιξη της δράσης. Αλληλεπιδραστικά τροποποιείται και η συμπεριφορά (ο ρόλος) των Καταπιεστών και των υπόλοιπων προσώπων που συμμετέχουν επηρεάζοντας την εξέλιξη της κάθε σκηνής. Επομένως, ο στόχος είναι μέσα από τις εναλλακτικές στρατηγικές των θεατών-ηθοποιών να διερευνηθεί πολύπλευρα το πρόβλημα, να διαφανούν οι αιτίες που το δημιουργούν και να βοηθηθεί ο Καταπιεζόμενος να τροποποιήσει τη συμπεριφορά του, ώστε να γίνει πιο αποτελεσματική.
Κατά τη διάρκεια της επανάληψης κάθε σκηνής, με κάποιο θεατή στο ρόλο του Καταπιεζόμενου, ο διαμεσολαβητής διακόπτει τη δράση, όταν τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης παρέμβασης έχουν γίνει σαφή και στη συνέχεια ζητάει από το κοινό και τους εμπλεκόμενους χαρακτήρες να κρίνουν την αποτελεσματικότητά της σε σχέση με το πρόβλημα.
Η διαδικασία ολοκληρώνεται με τη φάση του αναστοχασμού. Με τη βοήθεια του διαμεσολαβητή γίνεται συζήτηση μεταξύ των μελών της ομάδας και των συμμετεχόντων σχετικά με την εμπειρία τους σε σχέση με όσα διαδραματίστηκαν στις σκηνές και αξιολογούνται συνολικότερα οι στρατηγικές που δοκιμάστηκαν. Στόχος είναι η ανατροφοδότηση, η εμβάθυνση στο πρόβλημα, η ανάδειξη σκέψεων και συναισθημάτων, η επίλυση αποριών και η αποφόρτιση των συμμετεχόντων.
Μετά την ολοκλήρωση της παράστασης, οι θεατές έχουν την ευκαιρία να κάνουν ερωτήσεις στους ηθοποιούς-χαρακτήρες, εντός ρόλου, χρησιμοποιώντας την τεχνική της ανακριτικής καρέκλας, προκειμένου να κατανοήσουν τις αιτίες και τις καταστάσεις που τους οδηγούν στην εκδήλωση των συγκεκριμένων συμπεριφορών.
Ακολουθεί η συνεχής επανάληψη επιλεγμένων σκηνών κατά την οποία αξιοποιείται η τεχνική του Θεάτρου Φόρουμ. Οι θεατές, στο σημείο που θεωρούν πως ο Καταπιεζόμενος δε χειρίζεται αποτελεσματικά την κατάσταση, μπορούν να διακόψουν την εξέλιξη της συγκεκριμένης σκηνής φωνάζοντας «στοπ» και να τον αντικαταστήσουν στο ρόλο του. Καθώς οι θεατές μετατρέπονται σε ηθοποιούς-χαρακτήρες, με τους δικούς τους χειρισμούς (συμπεριφορές, επιχειρήματα) διαφοροποιούν την εξέλιξη της δράσης. Αλληλεπιδραστικά τροποποιείται και η συμπεριφορά (ο ρόλος) των Καταπιεστών και των υπόλοιπων προσώπων που συμμετέχουν επηρεάζοντας την εξέλιξη της κάθε σκηνής. Επομένως, ο στόχος είναι μέσα από τις εναλλακτικές στρατηγικές των θεατών-ηθοποιών να διερευνηθεί πολύπλευρα το πρόβλημα, να διαφανούν οι αιτίες που το δημιουργούν και να βοηθηθεί ο Καταπιεζόμενος να τροποποιήσει τη συμπεριφορά του, ώστε να γίνει πιο αποτελεσματική.
Κατά τη διάρκεια της επανάληψης κάθε σκηνής, με κάποιο θεατή στο ρόλο του Καταπιεζόμενου, ο διαμεσολαβητής διακόπτει τη δράση, όταν τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης παρέμβασης έχουν γίνει σαφή και στη συνέχεια ζητάει από το κοινό και τους εμπλεκόμενους χαρακτήρες να κρίνουν την αποτελεσματικότητά της σε σχέση με το πρόβλημα.
Η διαδικασία ολοκληρώνεται με τη φάση του αναστοχασμού. Με τη βοήθεια του διαμεσολαβητή γίνεται συζήτηση μεταξύ των μελών της ομάδας και των συμμετεχόντων σχετικά με την εμπειρία τους σε σχέση με όσα διαδραματίστηκαν στις σκηνές και αξιολογούνται συνολικότερα οι στρατηγικές που δοκιμάστηκαν. Στόχος είναι η ανατροφοδότηση, η εμβάθυνση στο πρόβλημα, η ανάδειξη σκέψεων και συναισθημάτων, η επίλυση αποριών και η αποφόρτιση των συμμετεχόντων.
Πώς εφαρμόζεται στα σχολεία
Διάρκεια-Χώρος: Η παρέμβαση διαρκεί περίπου 3 ώρες, γίνεται με απλά σκηνικά μέσα, μπορεί να υλοποιηθεί είτε σε θέατρο, είτε μέσα στην αίθουσα μιας σχολικής τάξης με τη συμμετοχή ως και 35 μαθητών.
Τα μέρη: Η παρέμβαση έχει τρία μέρη. Στο Α΄ Μέρος, πριν την παράσταση, οι μαθητές προετοιμάζονται με μια σειρά ασκήσεων εκπαιδευτικού δράματος, χρησιμοποιώντας την τεχνική του «πακέτου εξερεύνησης». Στο Β’ Μέρος παίζεται η παράσταση. Στο Γ’ Μέρος γίνεται εμβάθυνση στα κίνητρα των διαφόρων χαρακτήρων και το «φόρουμ» δηλαδή οι αντικαταστάσεις. Αναλυτικότερα:
Το Α’ Μέρος περιλαμβάνει:
α) Ασκήσεις γνωριμίας, σωματικού ζεστάματος, ρυθμού, συνεργασίας-συντονισμού. Στόχος είναι οι συμμετέχοντες να αποκτήσουν την αίσθηση της ομάδας, να ενεργοποιήσουν τις αισθήσεις τους και να διαμορφωθεί ευχάριστη και δημιουργική ατμόσφαιρα.
β) Αξιοποιούνται τεχνικές του εκπαιδευτικού δράματος, και ιδιαίτερα του Θεάτρου Εικόνων, ώστε να προετοιμαστούν οι συμμετέχοντες για το θέμα που θα διερευνηθεί και να εξοικειωθούν με την τεχνική του Θεάτρου Φόρουμ. Μέσα από τη δημιουργία αυθόρμητων παγωμένων εικόνων - γλυπτών επιδιώκεται η σωματική-συναισθηματική έκφραση των συμμετεχόντων. Δημιουργούν ομαδικά γλυπτά με βάση τη συνθήκη «κάτι έχει συμβεί στο προαύλιο του σχολείου». Ακολουθούν τεχνικές όπως: ανίχνευση σκέψης, ανακριτική καρέκλα, διάδρομος συνείδησης, αντικατάσταση χαρακτήρα.
γ) Πακέτο Εξερεύνησης. Εμφανίζεται ξαφνικά η «δασκάλα» σε ρόλο κι ενημερώνει το κοινό πως έχει συμβεί κάτι σοβαρό στο σχολείο. Δίνει σε μαθητές – κοινό την τσάντα του Μαρίνου που περιέχει κάποια από τα στοιχεία του σεναρίου της παράστασης που θα ακολουθήσει και μπορούν να διαφωτίσουν την υπόθεση. Τα εξετάζουν και χωρίζονται σε μικρές ομάδες. Σε κάθε ομάδα δίνεται μέρος των στοιχείων και προτρέπονται τα μέλη της, με βάση αυτά, να δημιουργήσουν παγωμένες εικόνες ή μικρές σκηνές προκειμένου να παρουσιάσουν την εκδοχή τους γι’ αυτό που έχει συμβεί.
Το Β’ Μέρος περιλαμβάνει την παράσταση «349΄ακόμα…».
Η Θεατροπαιδαγωγική Ομάδα παρουσιάζει μια δομημένη αλλά με στοιχεία αυτοσχεδιασμού ημίωρη παράσταση. Η παράσταση ξεκινάει με την αποκάλυψη πως ο Μαρίνος βρίσκεται στο νοσοκομείο μετά από ένα περιστατικό βίας με τους συμμαθητές του που τον καταπιέζουν. Στη συνέχεια, αναδρομικά, παρουσιάζονται σκηνές από την καθημερινότητα του Μαρίνου στο σχολείο. Αναδεικνύεται η σωματική και λεκτική βία που του ασκείται από μια ομάδα συμμαθητών του, η αδυναμία του να αποκαλύψει το πρόβλημά του στη δασκάλα του και τη μητέρα του και η δυσκολία του να προσεγγίσει το συμμαθητή του που θέλει να τον βοηθήσει. Στο τέλος της παράστασης, ο Μαρίνος απελπισμένος φέρνει στο νου του όλα τα γεγονότα που τον οδήγησαν σε αυτό το αδιέξοδο και απευθυνόμενος στο κοινό ζητάει τη βοήθειά του για να του προτείνει τρόπους να χειριστεί πιο αποτελεσματικά την κατάσταση στην οποία βρίσκεται.
Το Γ’ Μέρος περιλαμβάνει:
α) Τεχνική της «ανακριτικής καρέκλας» όπου οι μαθητές-κοινό έχουν την ευκαιρία να «ανακρίνουν» τους χαρακτήρες της παράστασης προκειμένου να κατανοήσουν πληρέστερα τα κίνητρα που τους οδήγησαν στη συγκεκριμένη συμπεριφορά.
β) Το «Φόρουμ», όπου οι σκηνές της παράστασης ξαναπαίζονται, οι μαθητές-κοινό σταματούν τη δράση, παίρνουν τη θέση του «πρωταγωνιστή», δηλαδή του Μαρίνου και παίζουν οι ίδιοι την πρότασή τους προσπαθώντας να οδηγήσουν τη σκηνή σε διαφορετικό τέλος.
Τα μέρη: Η παρέμβαση έχει τρία μέρη. Στο Α΄ Μέρος, πριν την παράσταση, οι μαθητές προετοιμάζονται με μια σειρά ασκήσεων εκπαιδευτικού δράματος, χρησιμοποιώντας την τεχνική του «πακέτου εξερεύνησης». Στο Β’ Μέρος παίζεται η παράσταση. Στο Γ’ Μέρος γίνεται εμβάθυνση στα κίνητρα των διαφόρων χαρακτήρων και το «φόρουμ» δηλαδή οι αντικαταστάσεις. Αναλυτικότερα:
Το Α’ Μέρος περιλαμβάνει:
α) Ασκήσεις γνωριμίας, σωματικού ζεστάματος, ρυθμού, συνεργασίας-συντονισμού. Στόχος είναι οι συμμετέχοντες να αποκτήσουν την αίσθηση της ομάδας, να ενεργοποιήσουν τις αισθήσεις τους και να διαμορφωθεί ευχάριστη και δημιουργική ατμόσφαιρα.
β) Αξιοποιούνται τεχνικές του εκπαιδευτικού δράματος, και ιδιαίτερα του Θεάτρου Εικόνων, ώστε να προετοιμαστούν οι συμμετέχοντες για το θέμα που θα διερευνηθεί και να εξοικειωθούν με την τεχνική του Θεάτρου Φόρουμ. Μέσα από τη δημιουργία αυθόρμητων παγωμένων εικόνων - γλυπτών επιδιώκεται η σωματική-συναισθηματική έκφραση των συμμετεχόντων. Δημιουργούν ομαδικά γλυπτά με βάση τη συνθήκη «κάτι έχει συμβεί στο προαύλιο του σχολείου». Ακολουθούν τεχνικές όπως: ανίχνευση σκέψης, ανακριτική καρέκλα, διάδρομος συνείδησης, αντικατάσταση χαρακτήρα.
γ) Πακέτο Εξερεύνησης. Εμφανίζεται ξαφνικά η «δασκάλα» σε ρόλο κι ενημερώνει το κοινό πως έχει συμβεί κάτι σοβαρό στο σχολείο. Δίνει σε μαθητές – κοινό την τσάντα του Μαρίνου που περιέχει κάποια από τα στοιχεία του σεναρίου της παράστασης που θα ακολουθήσει και μπορούν να διαφωτίσουν την υπόθεση. Τα εξετάζουν και χωρίζονται σε μικρές ομάδες. Σε κάθε ομάδα δίνεται μέρος των στοιχείων και προτρέπονται τα μέλη της, με βάση αυτά, να δημιουργήσουν παγωμένες εικόνες ή μικρές σκηνές προκειμένου να παρουσιάσουν την εκδοχή τους γι’ αυτό που έχει συμβεί.
Το Β’ Μέρος περιλαμβάνει την παράσταση «349΄ακόμα…».
Η Θεατροπαιδαγωγική Ομάδα παρουσιάζει μια δομημένη αλλά με στοιχεία αυτοσχεδιασμού ημίωρη παράσταση. Η παράσταση ξεκινάει με την αποκάλυψη πως ο Μαρίνος βρίσκεται στο νοσοκομείο μετά από ένα περιστατικό βίας με τους συμμαθητές του που τον καταπιέζουν. Στη συνέχεια, αναδρομικά, παρουσιάζονται σκηνές από την καθημερινότητα του Μαρίνου στο σχολείο. Αναδεικνύεται η σωματική και λεκτική βία που του ασκείται από μια ομάδα συμμαθητών του, η αδυναμία του να αποκαλύψει το πρόβλημά του στη δασκάλα του και τη μητέρα του και η δυσκολία του να προσεγγίσει το συμμαθητή του που θέλει να τον βοηθήσει. Στο τέλος της παράστασης, ο Μαρίνος απελπισμένος φέρνει στο νου του όλα τα γεγονότα που τον οδήγησαν σε αυτό το αδιέξοδο και απευθυνόμενος στο κοινό ζητάει τη βοήθειά του για να του προτείνει τρόπους να χειριστεί πιο αποτελεσματικά την κατάσταση στην οποία βρίσκεται.
Το Γ’ Μέρος περιλαμβάνει:
α) Τεχνική της «ανακριτικής καρέκλας» όπου οι μαθητές-κοινό έχουν την ευκαιρία να «ανακρίνουν» τους χαρακτήρες της παράστασης προκειμένου να κατανοήσουν πληρέστερα τα κίνητρα που τους οδήγησαν στη συγκεκριμένη συμπεριφορά.
β) Το «Φόρουμ», όπου οι σκηνές της παράστασης ξαναπαίζονται, οι μαθητές-κοινό σταματούν τη δράση, παίρνουν τη θέση του «πρωταγωνιστή», δηλαδή του Μαρίνου και παίζουν οι ίδιοι την πρότασή τους προσπαθώντας να οδηγήσουν τη σκηνή σε διαφορετικό τέλος.